Sluitende begroting, mogen we het zelf doen?

SGP Scherpenzeel: Programmabegroting 2021-2024

Peter van As, 10 november 2020

Hieronder de min of meer letterlijk uitgesproken tekst tijdens de behandeling van de programmabegroting.

Bijzonder jaar

Voorzitter, bij de vorige begroting zeiden we: somberen is niet nodig. Dat was in het najaar van 2019. Het besluit van 9 december 2019 hing al wat boven de markt, en dat er nog veel werk aan zou komen dat was wel duidelijk. Maar zoveel?

Bij de kadernota in juli stonden we min of meer achter een bijzonder intensieve tijd. Waarin het college alles uit de kast gehaald heeft om een kadernota neer te leggen die er mag zijn. Het beeld van de kadernota is herbevestigd in de huidige begroting.

Het is om nog een reden een bijzonder jaar. Bij de kadernota hadden we de eerste golf van het corona virus achter de rug. De pandemie plaatst alles van ons doen en laten in perspectief, zeiden we. Inmiddels worden we weer geconfronteerd met strengere maatregelen. We wensen nogmaals de raad en het gemeentebestuur het volgende toe: zoals in de Bijbel verwoord staat: Een schuilplaats bij de Allerhoogste, almachtige God (Psalm 91). Hij alleen kan bescherming bieden.

Gelukkig blijft er bij de maatregelen aandacht voor flexibiliteit en maatwerk. Daar hebben we bij de kadernota aandacht voor gevraagd, onder andere wat de kerken betreft, en we zijn daar blij mee.

Sluitende begroting – algemeen beeld

Scherpenzeel levert een bijzonder knappe prestatie door een sluitende meerjarenbegroting te presenteren, waarin een enorm bedrag wordt vrijgemaakt voor versteviging van de ambtelijke organisatie en andere ambities, terwijl de OZB maar met 6% omhoog gaat. Daar kunnen vele gemeenten de vingers bij aflikken.

De provincie zou eigenlijk moeten applaudisseren dat een kleine gemeente dat lukt terwijl grote gemeenten met de handen in het haar zitten hoe het financieel rond gebreid moet worden.

En dat terwijl de externe druk van buitenaf groot is. Naar onze mening liggen we onterecht op een vergrootglas en is er sprake van onjuiste beeldvorming. Het is daarom ook goed dat het college in de open brief aan Barneveld van 5 november jl. hier aandacht voor heeft gevraagd. 

Sommige gemeenten hebben de moed al opgegeven en lossen de tekorten niet meer op. Dat geeft wel aan hoe hoog de nood bij hen is.

De financiële kentallen zien er voor het grootste deel goed uit. De structurele exploitatie is minimaal, maar dat is natuurlijk geen wonder als je structureel zoveel financiële ruimte vrijmaakt voor onze opgaven en ambities. Zoals al in het stuk staat is de herverdeling van de algemene uitkering uit het gemeentefonds een stevig risico. Eerst maar afwachten hoe de herverdeling er uit komt te zien.

De uitkomst van de september circulaire pakt positief uit voor Scherpenzeel. Dat is een meevaller. Hoewel hij niet meetelt bij de begroting, is het een gunstig gegeven.

Goed dat de algemene reserve wordt aangevuld uit de grondexploitatie. Vinden we volkomen verantwoord gelet op de reële te verwachten winsten op de grondexploitaties. Goed om het woningbouwbeleid daadkrachtig voort te zetten. Hopelijk komt daar de komende jaren nog meer geld uit!

Mooi dat de reserve sociaal domein nog gevuld is. Kostenontwikkeling geeft reden tot zorg. Beleid bijstellen lijkt noodzakelijk. Is best wel lastig, maar de crux zit volgens mij met name aan de voorkant. Scherp zijn op verdeling van verantwoordelijkheid tussen ouders en hulpvragers, op de indicatiestelling (geen open einde qua termijn en budget) en op de aanbieders (scherp sturen op de voortgang). Het inzetten van 165 K inkomsten structureel van het Rijk vind ik volkomen verantwoord. Er zal nog meer geld van het rijk moeten komen.

Positief voor Scherpenzeel verder is dat we overal reserves voor hebben.  We kunnen tegen een stootje.

De programma’s

Het college toont daadkracht en bestuurskracht door vooruitgang  te boeken op diverse onderwerpen. Voorbeelden zijn:

-          Voortgang met Zwarte Land II; er komt op termijn meer ruimte voor lokale bedrijfsleven;

-          Mooie woningbouwprojecten (hier komen we nog apart op terug).

-          Economie (contacten met bedrijfsleven zijn geïntensiveerd, mensen  enthousiast over nieuwe locatie markt)

-          Supermarkten: er wordt aan  gewerkt;

-          Bestemmingsplan begraafplaats (uitbreiding);

-          Ontwikkelingen bij de Breehoek;

-          Investeringen in de ambtelijke organisatie;

Natuurlijk zijn er bedreigingen. Denk bijvoorbeeld aan de herverdeling van het gemeentefonds. Deze en andere risico’s zijn benoemd en besproken en gelden ook voor andere gemeenten.

We hebben de wethouder in de opinieronde horen uitleggen dat wellicht aanvullende investeringen nodig zijn qua ICT. Wij nemen aan dat we in de volgende kadernota voorstellen zien om dit punt te adresseren.

En wat te denken van de effecten van corona. In de eerste plaats natuurlijk aan de gevolgen voor mensen en nabestaanden. Als dierbaren ontvallen zijn door de ziekte, of blijvende gezondheidsschade ontstaan is. Maar ook het economische effect gaat onze gemeente niet voorbij. De gevolgen zullen nog meer merkbaar worden. Denk bijvoorbeeld aan de situatie van verenigingen. We hopen dat het Rijk over de brug blijft komen om het leed te verzachten, en we roepen de gemeente op om zich maximaal in te spannen om te helpen en te faciliteren waar nodig. De gemeente heeft het geld niet om iedereen te helpen, dat is waar. Toch lijken de effecten van corona in relatief gezien, gering. We hopen dat het zo blijft.

Woningbouw

Reeds eerder is er in deze raad gesproken over bouwen voor starters en betaalbaar wonen. We zijn blij met de inzet van het college hierin en zien de resultaten wel terug in de nieuwe plannen. Ook wij vinden blijvende aandacht voor bouwen voor Scherpenzelers van groot belang. Wij roepen het college op alle mogelijkheden te benutten die dit ondersteunen. Andere gemeenten doen ook dergelijke zaken.

En laatste opmerking betreft tiny houses en andere kleine woningen. Er is ook woningnood voor Scherpenzeelse jongeren waar de starterswoningen geen soelaas bieden. Daar vragen we apart aandacht voor in een motie.

Bestuurlijke toekomst

Over de bestuurlijke toekomst van Scherpenzeel willen we het hier nu niet hebben. Daar is in de achterliggende tijd genoeg over gezegd. Wij steunen het college in haar streven om haar verantwoordelijkheid voor Scherpenzeel zo goed mogelijk in te vullen.

Als SGP vinden we het belangrijk dat het lokaal bestuur zo dicht mogelijk bij de burger staat en dat er draagvlak is voor een onomkeerbaar besluit tot herindeling.

Afsluiting

Wij kunnen deze begroting steunen. Dank aan allen, die het vele werk hebben gedaan. We wensen de raad, het college en organisatie Gods zegen toe! Voorzitter, vorige week was het dankdag. Een dag waarin we God mogen danken voor de zaken die we hebben gekregen. We mogen dan hard gewerkt hebben, verdienen doen we het niet. Laten we dat blijven beseffen. We doen wat onze hand vind om te doen, maar we zijn afhankelijk van Zijn zegen!

Stemverklaring – na debat

De SGP stemt voor deze begroting. Maar we verklaren het niet eens te zijn met die zaken in de begroting die in strijd zijn met onze uitgangspunten, waaronder die zaken die de zondagsrust betreffen.